Tiêu chảy ở chó: Nguyên nhân và điều trị

Tiêu chảy ở chó là một vấn đề phổ biến mà hầu hết chủ nuôi đều gặp phải. Dù không thể ngăn ngừa hoàn toàn, nhưng việc trang bị kiến thức về nguyên nhân và cách xử lý khi chó bị tiêu chảy sẽ giúp bạn chăm sóc cún cưng tốt hơn, ngăn ngừa tình trạng này và giúp chúng phục hồi nhanh hơn nếu không may mắc phải.

Tiêu chảy ở chó là tình trạng gì?

Phân chó bình thường có màu nâu sô cô la, hình dạng như khúc gỗ, đặc và dễ xúc. Tiêu chảy là tình trạng phân lỏng, không thành khuôn, thường xảy ra với lượng lớn và tần suất nhiều hơn bình thường.

Tiêu chảy không phải là một bệnh mà là dấu hiệu lâm sàng của nhiều bệnh lý tiêu hóa khác nhau. Tiêu chảy liên quan đến các bệnh lý nhẹ thường có thể tự khỏi bằng phương pháp điều trị đơn giản tại nhà.

Tiêu chảy cũng có thể là hậu quả của các bệnh lý nghiêm trọng hoặc đe dọa tính mạng như bệnh viêm ruột do virus Parvo, Care, nhiễm ký sinh trùng đường ruột, viêm tuỵ hay thậm chí là ung thư đường tiêu hóa. Ngay cả tiêu chảy do các bệnh nhẹ cũng sẽ trở nên nghiêm trọng nếu không được điều trị sớm.

Nguyên nhân hàng đầu gây tiêu chảy ở chó

Độ đặc và màu sắc của phân tiết lộ rất nhiều về nguyên nhân gây tiêu chảy ở chó. Những yếu tố này sẽ giúp bác sĩ thú y xác định vấn đề bắt nguồn từ đâu để điều trị phù hợp.

Nhiều yếu tố có thể làm rối loạn hệ tiêu hóa khiến chó bị tiêu chảy, bao gồm:

Ăn bậy hoặc ăn những thứ không phải là thức ăn dành cho chó
Dị ứng hoặc không dung nạp thực phẩm
Ăn thức ăn bị hỏng
Thay đổi chế độ ăn uống đột ngột
Căng thẳng, đặc biệt là sau khi di chuyển xa, đi máy bay hoặc các thay đổi về môi trường sống
Tác dụng phụ của thuốc
Nhiễm trùng đường ruột, chẳng hạn như: giun đũa, giun móc, giun tóc, Giardia, vi khuẩn Salmonella, vi khuẩn Campylobacter, virus Parvo…

Những nguyên nhân khác gây tiêu chảy ở chó có thể đe dọa tính mạng, chẳng hạn như:

Tắc ruột do nuốt vật lạ khá thường gặp ở chó con hay chó thích nhai đồ linh tinh.
Viêm đại tràng tương đối phổ biến, đặc biệt ở chó bị stress hoặc thay đổi khẩu phần.
Viêm ruột (IBD) không hiếm, đặc biệt ở chó có bệnh tiêu hóa mạn tính.
Viêm tụy khá thường gặp, nhất là ở chó ăn nhiều mỡ hoặc giống có nguy cơ cao (Schnauzer).
Suy tụy ngoại tiết (EPI) ít phổ biến hơn, thường ở giống chó chăn cừu Đức.
Viêm dạ dày ruột xuất huyết (HGE) không thường xuyên gặp nhưng xảy ra đột ngột và nặng.
Bệnh thận không phải nguyên nhân phổ biến trực tiếp, nhưng bệnh nặng có thể gây tiêu chảy kèm theo.
Bệnh gan dù ít khi là nguyên nhân chính, nhưng có thể gây tiêu chảy khi chức năng gan suy giảm.
Ung thư hiếm gặp hơn, thường chỉ gặp ở chó lớn tuổi.

Khi nào nên đến gặp bác sĩ thú y?

Nếu chó của bạn bị tiêu chảy chưa đầy 24 giờ và vẫn khỏe mạnh, hãy thử giúp chúng ổn định dạ dày tại nhà trước khi liên hệ với bác sĩ thú y.

Bạn nên liên hệ với bác sĩ thú y để được tư vấn càng sớm càng tốt nếu tình trạng tiêu chảy kéo dài hơn 24 giờ, chó có bệnh lý nền, chó con, chó già, chó đang dùng bất kỳ loại thuốc nào (đặc biệt là thuốc chống viêm/NSAID), hoặc có bất kỳ triệu chứng nào dưới đây kèm theo:

Phân có máu và/hoặc chất nhầy
Phân có màu bất thường: cam, xanh lá cây, xám hoặc đen như hắc ín
Tiêu chảy nghiêm trọng hoặc liên tục
Giảm cảm giác thèm ăn, ăn ít
Nôn mửa
Lờ đờ, mệt mỏi, sốt, yếu sức
Đau bụng – những chú chó bị đau bụng thường sẽ kêu lên khi được bế hoặc đứng ở tư thế với hai chân trước đặt trên sàn và hai chân sau dựng lên.

Điều trị tiêu chảy ở chó

Hầu hết các trường hợp nhẹ có thể tự khỏi trong vòng 24 - 48 giờ, nhưng điều quan trọng cần lưu ý là một số trường hợp nghiêm trọng hơn nên được bác sĩ thú y chăm sóc.

Một số phương pháp điều trị thường được áp dụng:

1. Nhịn ăn gián đoạn

Rất nhiều trường hợp tiêu chảy ở chó là nhẹ và có thể điều trị tại nhà mà không cần đến phòng khám thú y.

Việc cho chó nhịn ăn từ 8 - 12 giờ và thường xuyên cung cấp nước sạch với lượng nhỏ sẽ giúp loại bỏ nguyên nhân gây tiêu chảy và ổn định đường tiêu hóa. Đây thường là phương pháp đầu tiên để điều trị tiêu chảy nhẹ.

Tuy nhiên, trước khi quyết định cho chó nhịn ăn, hãy đảm bảo chó đủ khỏe mạnh. Chó con, chó nhỏ và chó già có thể không phù hợp để nhịn ăn. Luôn tham khảo ý kiến bác sĩ thú y nếu bạn chưa chắc chắn về việc nhịn ăn có phù hợp với chó của mình hay không.

2. Bổ sung nước

Tiêu chảy ở chó sẽ dẫn đến mất nước nghiêm trọng, vì vậy, hãy đảm bảo luôn cho chó uống nước sạch. Bạn cũng có thể cho chó uống dung dịch bù điện giải để giúp duy trì cân bằng chất điện giải.

3. Thay đổi chế độ ăn uống

Sau giai đoạn nhịn ăn gián đoạn hợp lý, hãy bắt đầu cho chó ăn những khẩu phần nhỏ, thường xuyên, với chế độ ăn nhạt và dễ tiêu hóa để ruột phục hồi dần.

Một số thức ăn hỗ trợ tiêu hóa chuyên dụng có thể giúp phân đặc lại và ổn định hệ vi sinh đường ruột. SmartHeart Gold Veterinary Diet Gastro Intesstinal là dòng thức ăn cao cấp được bác sĩ thú y khuyên dùng cho chó bị rối loạn tiêu hóa, tiêu chảy hoặc nôn mửa... Sản phẩm giúp nuôi dưỡng lợi khuẩn, cân bằng hệ vi sinh ở đường ruột, duy trì tính toàn vẹn của niêm mạc ruột, hạn chế tình trạng rò rỉ chất dinh dưỡng ở đường ruột, bổ sung chất điện giải, cùng một số chất chống oxy hóa giúp tăng miễn dịch, rất tốt cho chó mắc bệnh tiêu hóa.

Đừng cho chó ăn thức ăn giàu chất béo hay nhiều gia vị cho đến khi chúng hoàn toàn bình phục sau tiêu chảy. Ngoài ra, hãy cho chó nghỉ ngơi và tránh mọi hoạt động mạnh cho đến khi chúng khỏe mạnh.

4. Dùng thuốc theo chỉ định

Trong nhiều trường hợp, bác sĩ có thể chỉ định cho chó sử dụng các loại thuốc hỗ trợ làm chặt phân, men vi sinh hay thuốc bảo vệ niêm mạc ruột tùy theo nguyên nhân cụ thể.

Ngoài ra, bác sĩ thú y có thể kê đơn thuốc kháng sinh nếu tình trạng tiêu chảy là do nhiễm trùng vi khuẩn. Tuyệt đối không dùng bất kỳ loại thuốc điều trị tiêu chảy nào nếu không được bác sĩ thú y chỉ định.

Tiêu chảy ở chó không chỉ là một vấn đề sức khỏe phổ biến mà còn là dấu hiệu cảnh báo vấn đề sức khỏe nghiêm trọng hơn đang xảy ra. Dù trong nhiều trường hợp, tình trạng này thường tự khỏi, nhưng nếu tiêu chảy kéo dài hoặc đi kèm với các triệu chứng đáng lo ngại khác, hãy đưa chó đến bác sĩ thú y để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.